Gezondheid zorg voeding

Ontwikkelen van methodieken voor het optimaliseren van maaltijden en maaltijdcomponenten op basis van de specifieke voedingsbehoeften van de consument

Waarom dit project?

Voor grootkeukens verbonden aan zorginstellingen is het een uitdaging om dagelijks maaltijden samen te stellen die aangepast zijn aan de noden van de zorgbehoevenden. Bijkomende uitdaging voor hen is ook om deze maaltijden lekker, mooi gepresenteerd en warm op het juiste moment bij de mensen te krijgen. De huidige trend waarbij op zoek wordt gegaan naar gepersonaliseerde voeding, afgestemd op de wensen en de noden van de eindgebruiker, is een trend die voor alle actoren betrokken in de keten van maaltijdproductie belangrijk is.

Het zijn niet alleen ouderen of personen die lijden aan een chronische aandoening die specifieke voedingsbehoeften hebben. Steeds meer consumenten zijn heel bewust bezig met hun persoonlijke noden op voedingsvlak. Het is daarom niet alleen voor zorginstellingen maar ook voor andere grootkeukens en bij uitbreiding voor alle actoren betrokken in de keten van voedselproductie een uitdaging om maaltijden af te leveren die voldoen aan de behoeften van de uiteindelijke consument. De uitdaging ligt hem niet alleen in het voorzien van maaltijden die de juiste nutritionele bestanddelen bevatten, maar evenzeer moeten die maaltijden voldoende smakelijk zijn, de juiste textuur hebben en uiteraard ook aan de nodige criteria rond voedselveiligheid voldoen.

Er is al heel wat kennis over de positieve impact van evenwichtige en aangepaste voeding op de gezondheid. De positieve impact kan echter enkel gerealiseerd worden als het voor alle actoren duidelijk is hoe ze hun processen en producten kunnen aanpassen. De kennis die er al is moet dus nog vertaald worden in concrete praktische richtlijnen. Het gaat dan over aanpassing in keuze van ingrediënten, aanpassing van recepturen, parameters van de productieprocessen, bewaar- en verpakkingstechnieken, maar evenzeer logistieke processen zoals bewaring, vervoer of het bedelen van de maaltijden.

Onderzoeksaanpak en verwachte resultaten

FoodCare is een collectief onderzoeks-, ontwikkelings- en disseminatieproject (type COOCK) met als doel een veralgemeende, herhaalbare en opschaalbare methodiek te ontwikkelen voor het op punt stellen en aanpassen van maaltijden en maaltijdcomponenten die inspelen op specifieke voedingsbehoeften van de consument.

Hiervoor zullen processen over de ganse keten gesimuleerd en geëvalueerd worden met behulp van de infrastructuur in de Food Pilot in Melle en de FR&D hall in Roeselare. De Food Pilot is een samenwerkingsverband tussen ILVO en Flanders’ FOOD en omvat een piloot-voedingsfabriek met inbegrip van labo’s voor kwaliteitsanalyses en smaaklabo’s. De FR&D hall omvat een piloot-grootkeuken en een piloot-microgolfinstallatie die verbonden is aan VIVES Hogeschool en Flanders’ FOOD.

Deze methodiek zal worden vertaald naar concrete praktische richtlijnen voor aanpassingen, en protocollen voor de analyse, ondersteuning en evaluatie van aanpassingen in recepturen en processen. Aanpassingen kunnen daarbij gebeuren op alle mogelijke momenten in de keten, startend bij het kiezen van de ingrediënten tot de consumptie van de maaltijd. Door uiteindelijk deze richtlijnen en protocollen  kenbaar te maken bij bedrijven raken ze geïnspireerd om zelf aan de slag te gaan om aanpassingen te doen.

Doelgroep

Het project is in eerste plaats gericht naar voedingsverwerkende bedrijven en hun toeleveranciers, die verder aan de slag kunnen met de kennis en informatie om hun processen en recepturen aan te passen in functie van de noden van de eindgebruiker.

Daarnaast richten we ons op (zorg)organisaties die maaltijden produceren voor specifieke doelgroepen. Dit kunnen ziekenhuizen zijn die dagelijks heel wat maaltijden moeten voorzien voor heel wat verschillende doelgroepen, allemaal met andere voedingsbehoeften. Maar evengoed zorginstellingen waar ouderen verblijven die ook hun specifieke behoeften hebben. Dikwijls wordt gewerkt via een centrale keuken die voor verschillende vestigingen en ook verschillende doelgroepen produceert. De logistieke stap (vervoeren, bewaren) tussen deze verschillende vestigingen maakt ook deel uit van dit project. Sommige instellingen bereiden hun maaltijden zelf, maar een belangrijk deel doet beroep op externe cateraars en foodservice bedrijven die consumptieklare maaltijden of maaltijdcomponenten aanbieden.

Projectpartners

Flanders’ FOOD beheert en coördineert het project. Het project wordt uitgevoerd samen met VIVES Hogeschool en ILVO (Instituut voor landbouw-, visserij- en voedingsonderzoek). 

Het FoodCare project ontstond binnen het samenwerkingsinitiatief Nutrition Health Care System (NuHCaS). Via een systemische benadering wil NuHCaS de voedings-, zorg- en gezondheidssector verenigen om kennis op te bouwen en onderzoek uit te voeren naar de invloed van voeding op onze gezondheid.

ILVO
Logo Hogeschool VIVES
Flanders' FOOD logo

Deelnemen?

Het project is gestart in januari 2021 en loopt tot december 2023 (projectduur 3 jaar), tot die tijd is een deelname steeds mogelijk.

Wil je als voedingsbedrijf of als zorgactor op de hoogte gehouden worden van dit project? Wil je als voedingsbedrijf mee nadenken over innovatieve producten en processen? Wil je als zorgactor je noden en uitdagingen toelichten? Wil je consumentenervaringen delen?

Contactpersonen

Ellen Fierens
research manager
Greet Cleemput
Greet Cleemput
program manager