CropExplore

Waarom dit project? 

Vanuit de markt is er een duidelijke trend zichtbaar naar een rijker gebruik van plantaardige grondstoffen in dagdagelijkse voedingsproducten. Dit enerzijds omdat consumenten bewuster omgaan met hun gezondheid en steeds meer op zoek gaan naar nieuwe smaken en anderzijds doordat er een stijgende vraag is naar authentieke, lokale en gerevaloriseerde grondstoffen omwille van duurzaamheidsaspecten.  

Deze tendens heeft maatschappelijk gezien ook wel heel wat voordelen door af te stappen van een weinig duurzaam en erg kwetsbaar landbouwsysteem dat is gebaseerd op monoculturen en grote volumes. Een grotere biodiversiteit in de landbouw leidt ook tot een grotere diversiteit op ons bord, en dat heeft nutritioneel gezien alleen maar voordelen.  

Voor de voedingsindustrie brengt dit heel wat opportuniteiten naar productontwikkeling met zich mee. Maar het is gewoonlijk wel een beetje een sprong in het duister. De nieuwe grondstoffen zijn niet goed gekend en hun impact op productkwaliteit is daarom moeilijk in te schatten. Bedrijven die de stap wagen, houden het op de ‘trial & error’ tactiek om nieuwe producten te ontwikkelen, omdat de informatie die ze nodig hebben te gefragmenteerd, te oppervlakkig of niet aanwezig of vrij beschikbaar is. Nochtans is er in academische kringen (en ook daarbuiten) wél heel wat geweten over - bekende en minder bekende - alternatieve gewassen. Het is maar een kwestie van ze op de juiste manier samen te brengen en waar nodig, ontbrekende info aan te vullen om zo op een veel efficiëntere en gerichtere manier aan productontwikkeling te kunnen doen. 

Onderzoek & resultaten

Daarom had het CropExplore-project, een collectief onderzoeksproject (type VIS-CO), als doel om spelers in de agro-voedingsketen te inspireren en te stimuleren om aan de slag te gaan met nieuwe plantaardige grondstoffen. Concreet hebben we dit bereikt door:

• Een uitgebreide vooronderzoeksfase uit te voeren om zoveel mogelijk reeds gekende, onderbenutte en nieuwe plantaardige grondstoffen te exploreren en te inventariseren.  
• Een kennismatrix te creëren waarin bestaande en nieuwe kennis van de nutritionele, economische, agrarische en functionele eigenschappen van een uitgebreide lijst van plantaardige grondstoffen en afgeleide producten werd verzameld. Ook de toepassingsmogelijkheden van deze grondstoffen werden hierin opgenomen.
• Het omzetten van deze kennismatrix naar een online beschikbare en gebruiksvriendelijke CropExplore tool die al deze informatie over de grondstoffen bevat en het mogelijk maakt om heel gericht te zoeken naar grondstoffen met specifieke eigenschappen.
• Het uittesten van een selectie van deze grondstoffen in een reeks modelvoedingsproducten, i.s.m. Foodlab Proef!, zijnde:
  • Glutenvrij brood
  • Glutenvrije cake
  • Cracker
  • Glutenvrije pasta
  • Plantaardige drink
  • Ijs (plantaardig en op basis van zuivel)
  • Zuivelvrij alternatief voor smeerkaas
  • Plantaardige spread
  • Vleesvervanger (type burger)

• De hieruit voortvloeiende kennis over de toepasbaarheid van deze grondstoffen in voedingsproducten, met recepten en analyseresultaten, werd ook ter beschikking gesteld in de online tool
• Het identificeren van opportuniteiten voor landbouwers en tuinders om te diversifiëren in teelten a.d.h.v. een lerend netwerk opgezet i.s.m. Boerenbond

Vervolgacties

De verschillende bedrijven uit de begeleidinsgroep van het project zijn reeds aan de slag gegaan met de projectresultaten. Ook nieuwe collectieve projecten zijn als vervolgactie opgezet, waaronder de landbouwtrajecten LemnaPro en CropExplore for Farmers.

Projectpartners

Flanders’ FOOD beheerde en coördineerde het project. De uitvoering was in handen van:

• De Onderzoeksgroep voor Technologie en Kwaliteit van Dierlijke Producten van de KU Leuven onder leiding van Prof. Dr. ir. Ilse Fraeye
• Het laboratorium voor Graan- en Diervoedertechnologie van de UGent onder leiding van Prof.Dr. ir. Filip van Bockstaele
• Eenheid Technologie en Voeding van het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek met Dr. ir. Bart Van Droogenbroeck als verantwoordelijke voor de uitvoering van het project
• Boerenbond
• Foodlab Proef!

Toegang tot de resultaten

Het project is afgelopen in april 2022, maar de projectresultaten zijn nog steeds beschikbaar via de online CropExplore tool. Meer informatie over toegang tot deze tool kan je hier vinden.