Sinds 2010 doet Flanders’ FOOD onderzoek op microalgen. Tot op vandaag is er echter een moeizame valorisatie en zijn er bitter weinig algenproducten op de markt. Microalgen hebben nochtans bijzonder veel potentieel om een duurzamer alternatief te vormen voor enkele conventionele voedingsbronnen. Waar zit de bottleneck?
Duurzaam? Zeker!
Microalgen worden veelal in gesloten systemen gekweekt en maken 100% gebruik van de meststoffen die worden toegevoegd. Systemen die op niet-vruchtbare gronden en daken geplaatst kunnen worden en CO2 en proceswater verwerken tot biomassa. Biomassa dat naast brandstof heel wat waardevolle stoffen bevat zoals proteïnen (tot 70% van de droge massa), fijne oliën (omega-3), kleurstoffen, antioxidanten,…
Spirulina blue, een sterk groeiende markt
Wereldwijd werd er in 2010 5000 ton biomassa Spirulina vermarkt, waarvan ongeveer 3% verwerkt tot een phycocyanine-extract dat kan aangewend worden als blauwe kleurstof. De natuurlijke blauwe kleurstof heeft geen E-nummer en werd in 2013 door de FDA beoordeeld als GRAS (Generally Recognized as Safe). Artificiële kleurstoffen zoals Briljant Blauw (E133) worden in verband gebracht met hyperactiviteit en andere gezondheidsrisico’s. Nestle zag de verkoop van snoepgoed stijgen met 9% nadat de E133 werd vervangen door de natuurlijke Spirulina blue. De marktwaarde van de kleurstof wordt geschat tussen de 200 en 3800 €/kg afhankelijk van de kwaliteit. De ‘compound annual growth rate’ voor Spirulina wordt op 14% geschat en 10% voor phycocyanine (marktdata van ILU, 2012). Sinds de goedkeuring in 2013 door FDA, wordt er een nog sterkere groei verwacht. Andere algentoepassingen zijn confidentieel, maar zouden minstens even veel belovend moeten zijn. Zo bleek uit eerdere projecten OMEGA-EI en OMEGA-OIL dat microalgen een uitstekende bron zijn voor de semi-essentiële omega-3-vetten DHA en EPA. Huidig onderzoek in kader van het Flanders’ FOOD project PRESERVALG toont aan dat ze krachtige natuurlijke antioxidanten bezitten.
Waar zitten dan de bottlenecks?
De meeste microalgen-biomassa wordt geïmporteerd uit Azië waar de loonkosten laag zijn, of uit de Verenigde Staten waar de sector sterk gesubsidieerd wordt. De gedroogde biomassa wordt verscheept naar Europa om dan hier opnieuw gerehydrateerd te worden en ge-extraheerd te worden. De belangrijkste hindernis om de productie in Europa te laten plaatsvinden is een hogere valorisatie van de volledige biomassa om de kosten te kunnen dekken van de hogere loon- en energiekosten (oogsten, centrifugeren en ontwateren). Daarenboven dient er geïnvesteerd te worden in meer ge-automatiseerde kweeksystemen en dient de volledige verwerking, zijnde extractie en opzuivering, verder geoptimaliseerd te worden. Dit is één van de doelstellingen van het iAlgaePro-project dat Flanders’ FOOD voor u opvolgt (zie verder). En alsof dit op zich nog niet genoeg uitdaging biedt, hanteert Europa een strenge wetgeving om de voedselveiligheid te bewaken. In die zin zijn de meeste microalgen ‘Novel Food’, behalve o.a. Spirulina en Chlorella.
iAlgaePro
Dit CORNET-project, dat een samenwerking is tussen Vlaanderen en Duitsland, zoekt naar een meer efficiënt kweeksysteem (mesh ultra thin layer technology) en wil de downstream processing optimaliseren met hoogwaardige functionele eiwitten voor food en feed door toepassing van nieuwe technologieën zoals PEF en membraantechnologie.
