ENTOMOFOOD

Waarom dit project?

De consumptie van eetbare insecten of entomofagie wordt wereldwijd gepromoot als één van de maatregelen om de duurzaamheid en de zekerheid van de voedselproductie te garanderen. Het FAVV heeft in 2014 het in de handel brengen van tien insectensoorten voor humane consumptie geregulariseerd. Zo komt het ontwikkelen van voedingsmiddelen op basis van eetbare insecten ook terecht bij Vlaamse voedingsbedrijven als mogelijke innovatiestrategie. De weg ligt open om eetbare insecten te verwerken in levensmiddelen.

Er zijn echter nog enkele horden te nemen door voedingsbedrijven. Want hoewel de marktrijpheid voor eetbare insecten is intussen duidelijk is, beschikken voedingsbedrijven nog niet over een concrete strategie (productcategorie, productlevenscyclus, consumentendoelgroep, distributiekanalen, …) om insectengebaseerde levensmiddelen te vermarkten. 

Daarnaast is in een aantal gevallen de afstand tussen insectenkwekers en levensmiddelenbedrijven nog zeer groot. Voedingsbedrijven zijn in het algemeen nog niet bekend met leveranciers van insecten, met de producteigenschappen en met de mogelijkheden voor verwerking en bewaring op industriële schaal van eetbare insecten. 

Er zijn wel enkele cases bekend van meelwormengebaseerde producten die zich al in de markt bevinden, maar aan de verwerking komt een dure en weinig duurzame vriesdroogstap te pas, waarvoor een beter alternatief in dit project uitgewerkt wordt. 

Onderzoek en resultaten

ENTOMOFOOD was een collectief ontwikkelings- en disseminatieproject (type TETRA) met als doel productinnovatie in de voedingsindustrie op basis van eetbare insecten te faciliteren. Aan het project was ook een internationaal luik gekoppeld (CORNET) door een samenwerking met DIL (Deutsches Institut für Lebensmitteltechnik)

Om dit waar te maken werd in het project gewerkt aan de optimalisatie van de productieprocessen op industriële schaal voor enkele stabiele halffabrikaten (pasta en/of poeder). Met die producten kunnen voedingsbedrijven vervolgens zelf aan de slag in hun productontwikkeling. Er werden ook instructies meegegeven voor het gebruik (zoals houdbaarheid, nutriëntsamenstelling, …) en een kostenanalyse gemaakt, met enkele casestudies (i.e. een halffabrikaat verwerkt tot een eindproduct) ter illustratie. Daarbij werd vooral gekeken naar microgolfdrogen als technologie voor de vervanging van het dure en weinig duurzame vriesdroogproces dat momenteel gebruikt wordt in de verwerking van insecten.

Daarnaast werd ook een soort ‘wegwijzer’ opgesteld voor de vermarkting van levensmiddelen waar insecten in verwerkt zijn.

In het project werd gewerkt met twee specifieke insectensoorten, de meelworm en de buffaloworm, en lag de focus op producten waarin de insecten op ‘onzichtbare’ wijze verwerkt werd in de producten (dus zonder herkenbare fragmenten).

Vervolgacties

ENTOMOFOOD was een verkenning van de mogelijkheden van verwerking van insecten in voedingsmiddelen, maar gaf aanleiding tot een aantal nieuwe onderzoeksprojecten rond insecten, zowel rond de teelt als de verwerking, maar ook rond het gebruik van specifieke componenten. KU Leuven, Lab4Food is en blijft zeer actief op dit gebied. Flanders’ FOOD volgt dit ook verder op binnen de roadmap Eiwittransitie.

Ga naar de website van Lab4Food

Ga naar de roadmap eiwittransitie

Projectpartners 

Flanders’ FOOD coördineerde het project. De uitvoering was in handen van: 

• KULeuven, Lab4Food - Mik Van Der Borgt en Leen Van Campenhout
• Thomas More Kempen, Centrum voor budgetadvies- en onderzoek (Cebud) - Hilde Boeckx
• VIVES, Onderzoeksgroep Voeding
• Deutsches Institut für Lebensmitteltechnik

De resultaten worden beheerd door KU Leuven. 

Aanschaffen van de resultaten 

Het project is afgelopen sinds 30/06/2017, maar het rapport met de resultaten en de adviezen kan wel nog besteld worden. Hiervoor neemt u best contact op met KU Leuven (Leen Van Campenhout).