Op 7 maart organiseerde Cacaolab samen met Choprabisco en Flanders’ FOOD een interessante workshop over transparantie en duurzaamheid in de cacao- en chocoladesector. Met inspirerende keynotes, een panelgesprek en break-out sessies was de workshop een succes. Laten we samen eens terugblikken.
Voor ons Belgen is chocolade binnen handbereik. Of het nu gaat over lekkernijen van een ambachtelijke chocolaterie of repen vanuit de supermarkt: wij kunnen ons gemakkelijk verwennen met heerlijke chocoladeproducten. En toch is de weg van de cacaoboon lang en ingewikkeld, van de teelt van de cacaoboom tot de oogst, primaire verwerking en het vervoer van de cacaobonen.
Om de duurzame behandeling van specifieke grondstoffen zoals cacao te garanderen, introduceerde de EU een nieuwe wetgeving, namelijk de EU Deforestation-free Regulation of EUDR. Hoe aan deze verordening te voldoen, blijkt nu een grote uitdaging voor bedrijven in de chocoladesector. Daarom organiseerden Flanders’ FOOD en Choprabisco op 7 maart samen met Cacaolab een workshop over de traceerbaarheid van cacao.
Wat betekent de EUDR voor de chocoladesector?
De EU Deforestation-free Regulation vertegenwoordigt de inspanning van de Europese Unie om wereldwijde ontbossing tegen te gaan. Deze verordening, die al van kracht is sinds 29/06/2023, verplicht de duurzame inkoop van grondstoffen met een aanzienlijke koolstofvoetafdruk, waaronder soja, palmolie, rubber, hout, koffie, rundvlees en cacao. Bedrijven die deze goederen importeren of exporteren moeten voldoen aan grondige zorgvuldigheidseisen, waaronder het verzamelen van geografische gegevens op basis van bijvoorbeeld satellietbeelden van het land van herkomst. Meer specifiek moeten grondstoffen afkomstig zijn uit gebieden die vanaf 31/12/2020 gecertificeerd zijn als ontbossingsvrij. Maar de tijd dringt. Grote bedrijven moeten klaar zijn tegen 30 december 2024, terwijl voor kleine bedrijven een overgangsperiode van 24 maanden geldt (tot 30 juni 2025).
Hoe wordt de EUDR toegepast binnen de lokale context?
Bart De Sutter, beleidsadviseur bij de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, belichtte tijdens de workshop de verontrustende wereldwijde ontbossing tussen 1990 en 2020. De wettelijke uitbreiding van landbouwgrond blijkt een belangrijke oorzaak te zijn van de alarmerende afname van bossen wereldwijd. De FOD wil lokale bedrijven ondersteunen bij hun inspanningen om de nodige zorgvuldigheid na te streven en ontwikkelde daarom een speciale website en helpdesk.
Digitale technologieën bieden een andere broodnodige oplossing voor de traceerbaarheid van cacao. Bart Broothaerts introduceerde Hubwatch, een technologie die gebaseerd is op het blockchainprincipe en een dynamische en veilige gegevensuitwisseling mogelijk maakt tussen onafhankelijke knooppunten. Elk knooppunt draagt specifieke informatie over aan andere schakels van de hele toeleveringsketen. Hubwatch is gebaseerd op een gedecentraliseerde aanpak en biedt zo privacy en autonomie aan deelnemende partijen.
Bart De Sutter wijst op de alarmerende ontbossing sinds 1990
Hubwatch is gebouwd op het blockchainprincipe en stelt verschillende actoren in de toeleveringsketen in staat om op een veilige manier gegevens uit te wisselen.
Door de lens van de Business Game "Triple Connection" biedt Sacha De Backer inzichten in het harmoniseren van duurzaamheid, “fairness” en winstgevendheid binnen een bedrijf.
Panelgesprek
In het daaropvolgende panelgesprek onder leiding van Jack Steiijn (Equipoise, The Company Behind Chocoa) gingen presentatoren Bart De Sutter en Bart Broothaerts samen met sectorvertegenwoordigers Karen Janssens (Colruyt Group), Katrien Delaet (Silva Cacao) en Mieke Callebaut (Choprabisco) dieper in op de onmiddellijke en langetermijneffecten van de nieuwe wetgeving op de cacaosector. De panelleden benadrukten het strakke tijdschema voor bedrijven om zich aan te passen aan de nieuwe wetgeving en somden verschillende uitdagingen op. De complexiteit van het verkrijgen van nauwkeurige satellietbeelden van cacaobomen en de onzekerheid over het vermogen van lokale boeren om technologie te gebruiken voor de traceerbaarheid van de toeleveringsketen waren de meest acute pijnpunten rond de nieuwe regelgeving. Er werd ook bezorgdheid geuit over de mogelijkheid dat boeren die niet over de middelen beschikken om aan de nieuwe vereisten te voldoen, ervoor zullen kiezen om hun cacao aan markten buiten de EU te verkopen.
Panelleden bespreken de uitdagingen waar de chocoladesector voor staat gezien het EUDR-beleid.
Break-out sessies
Tijdens de daaropvolgende break-out sessies concentreerden de deelnemers zich op dringende acties, onvervulde behoeften en uitdagingen voor de cacaosector. De korte periode die beschikbaar is voor aanpassing aan de EUDR vereist onmiddellijke actie, terwijl de onvoldoende beschikbaarheid van gegevens en robuuste digitale platforms voor gegevensuitwisseling een belangrijke hindernis zijn voor de naleving van de nieuwe wetgeving.
"A problem shared is a problem halved”: in drie groepen concentreerden de deelnemers zich op dringende acties, onvervulde behoeften en uitdagingen voor de cacaosector.
Break-out sessies
De break-out sessies werden afgesloten met een netwerkreceptie met lekkere, artisanale pralines door de organisatoren aangeboden. De sector heeft onmiskenbaar te kampen met hindernissen, maar staat ook aan de vooravond van intrigerende mogelijkheden. Zou er in de toekomst een verschuiving kunnen komen naar cacacoteelt in Europa of in het laboratorium gekweekte cacao? Degenen die geïntrigeerd zijn door deze vooruitzichten of gedreven door innovatie kunnen contact opnemen met Flanders’ FOOD om deze vragen samen verder te onderzoeken.
