Innoveren met start-ups: nu meer dan ooit

Nieuwe externe en interne impulsen binnen de agrovoedingssector vragen om innovatie met positieve maatschappelijke impact. Agrovoedingsbedrijven kunnen daartoe samenwerken met het ecosysteem van start-ups en dit als hefboom inzetten. Binnen de context van de coronapandemie is dit relevanter dan ooit.

Om beter te kunnen inzetten op maatschappelijk gerichte innovaties, kan een samenwerking met een start-up een hefboom zijn om de huidige inspanningen te versterken. Sterke innovatoren differentiëren zich precies door te innoveren in ecosystemen en hier competitief voordeel uit te halen.

Het huidige maatschappelijke klimaat van de coronapandemie verscherpt de vraag naar duurzame en gezonde voeding. Innoveren met impact in samenwerking met start-ups en hun ecosysteem, kan dus eerder een must have dan een nice to have blijken te zijn.

Nieuwe impulsen om te innoveren met impact

De vraag naar, en nood aan maatschappelijk gerichte innovaties, innovaties met positieve impact op mens, milieu en maatschappij, is sterk stijgende. Uit een recent gepubliceerde Eurobarometer (maart 2020) die peilt naar de attitudes van Europese burgers ten aanzien van het milieu komen onder andere volgende cijfers: in de afgelopen zes maanden veranderde 23% van de Belgen hun dieet naar meer duurzame voeding; 32% van de Belgen ziet het verduurzamen van het voedingssysteem van productie tot consumptie als één van de meest effectieve manieren om de klimaatproblematiek aan te pakken (vgl. bovenaan staat met 36% het eigen consumptiegedrag veranderen). Uit een eerdere Eurobarometer rond voedselveiligheid blijkt dat 42% van de Belgen overtuigd is dat voeding vandaag vol schadelijke stoffen zit. Deze en andere actuele cijfers wijzen op verschuivende attitudes en gedrag van consumenten ten aanzien van ‘business as usual’-scenario’s binnen agrovoeding.

Maar ook vanuit een interne bedrijfsimpuls weerklinkt de vraag tot innovatie binnen zogenaamde ‘impact-thema’s’. Met name binnen de risicoanalyses van bedrijven nemen duurzaamheidsvraagstukken een steeds centralere rol in: risico’s op milieu, mens en maatschappij worden actief opgespoord en aangepakt in de hele werking van het bedrijf inclusief toeleveringsketens.

Binnen de agrovoedingsindustrie gaat het dan voornamelijk over het waarborgen van ‘responsible agricultural supply chains’, binnen dimensies als mensenrechten, gezondheid en veiligheid, voedselveiligheid en nutritie, klimaatbescherming enz. Om hier structureel aan tegemoet te komen is het inzetten van innovaties vanuit de bedrijfsactiviteiten essentieel.

Maar hoe kunnen agrovoedingsbedrijven hun innovatieproces gericht op positieve impact opkrikken met – zeker vandaag – gelimiteerde investering? Een antwoord ligt in innovatie binnen ecosystemen, met name binnen deze van start-ups.

Innoveren in ecosystemen van start-ups

In de meest recente editie van haar jaarlijkse, mondiale innovatiesurvey ‘The Most Innovative Companies 2019’, laat Boston Consulting Group er geen twijfel over bestaan: mondiale top-innovatoren differentiëren zich door ‘ecosystemen’ in te zetten ter ondersteuning van hun (externe) innovatie-inspanningen. ‘Ecosystemen’ worden hier begrepen als collaboratieve netwerken van partners die enkel samen tot een geïntegreerde, innovatieve oplossing kunnen komen. Vaak zijn het technologische veranderingen en/of veranderende consumentnoden die de impuls voor dergelijk ecosysteem geven. Bedrijven die innoveren in ecosystemen bouwen dus competitief voordeel door unieke, geïntegreerde waarde voor de klant te creëren.

Ecosystemen kunnen daarnaast onder andere externe expertise binnenbrengen, nieuwe producten en diensten (door)ontwikkelen die alleen moeilijk op de markt te brengen zijn, toegang tot IP verkrijgen, nieuwe distributiekanalen en businessmodellen aanboren, nieuwe technologieën integreren… Bedrijven kunnen eigen ecosystemen uitbouwen, maar ook bestaande ecosystemen vervoegen, wat kan resulteren in een kosteneffectief hefboomeffect op bestaande R&D-activiteiten.

Uit BCG’s survey blijkt dat sterke innovatoren ook steeds vaker incubatoren opzetten om externe ideeën het bedrijf binnen te brengen.

artikel figuur startups

Ook binnen de agrovoedingsindustrie worden de bedrijfsinitiatieven om zich binnen het ecosysteem van start-ups te positioneren steeds talrijker: The Unilever Foundry, Danone Manifesto Ventures, de betrokkenheid van spelers als Danone, Sodexo en Nestlé bij The ShakeUpFactory, een ambitieus acceleratieprogramma voor food start-ups in Parijs, … De desbetreffende bedrijven positioneren zich allen op het vlak van duurzaamheid en begrijpen start-ups als door opschaling gedreven organisaties die innovaties bouwen vanuit maatschappelijk georiënteerde waardeproposities. Hun ideeën, oplossingen, partners en financierders het bedrijf binnenbrengen kan dus een enorm hefboomeffect op de eigen inspanningen op het snijpunt tussen innovatie en duurzaamheid teweeg brengen.

Waarom nu meer dan ooit?

De intrinsieke dan wel extrinsieke incentive om in te zetten op innovatie met impact, wordt vandaag aangescherpt door de coronapandemie. Duurzame bedrijven blijken weerbaarder te zijn in tijden van disruptie. Bedrijven die inzetten op duurzaamheid, blijven ook relatief goed scoren op de beurzen, omdat deze de crisis in zijn gegaan met meer stabiliteit én meer vertrouwen. Daarnaast zullen nieuwe innovatie-uitdagingen met een duurzaamheidsdimensie zich opwerpen: nieuwe vormen van consumptie gericht op hygiëne en gezondheid, lokale distributiekanalen, een grotere focus op het decentraliseren van toeleveringsketens, nieuwe vormen van veiligheidsvoorschriften en werkplaatshygiëne…

Enkele sprekende voorbeelden bewijzen dan ook al vandaag hoe eerdere innovatie-inspanningen in samenwerking met het impact-georiënteerde start-up ecosysteem, bedrijfsvoordeel opleverden binnen de ripple effects van de ‘systemische shock’ van de coronapandemie.

In respons op de coronacrisis besloot Cargill de functionaliteiten van haar digital farming app, samen ontwikkeld met agtech start-up FarmForce, uit te breiden. De app werd in 2017 ontwikkeld om de datacollectie voor de geografische mapping van cacaoboerderijen en de traceerbaarheid van bonen, mogelijk te maken. Dit als onderdeel van Cargill’s Cocoa & Chocolate goals om transparantie in de cacao-toeleveringsketen en consumentenvertrouwen te bevorderen. In het licht van de coronacrisis kreeg de innovatie een bijkomend doel: de cacaoboeren en lokale gemeenschappen sensibiliseren en informeren rond preventieve gezondheidsmaatregelen en zo ook de gezondheid en weerbaarheid van toeleveringsketens waarborgen.

Danone communiceerde begin mei resoluut in te zetten op plant-based growth in Europa: tegen 2025 moet de plantaardige omzet meer dan verdubbelen, van twee naar vijf miljard euro. Daarvoor wordt een nieuwe business unit opgezet: de Plant-Based Acceleration Unit, die voor een versnelling op de plantaardige markt moet zorgen, na de acquisitie van pioniers (‘start-ups’) zoals Silk en Alpro. Danone is ervan overtuigd dat plantaardig ook een wezenlijk onderdeel zal uitmaken van de nieuwe realiteit na de coronapandemie: huidige verkoopcijfers voorspellen dat gezonde en duurzame producten aan marktbelang zullen winnen. Eenzelfde beweging zien we in eigen land bij Colruyt Group, dat deze maand een minderheidsbelang nam in de Brusselse start-up Kriket, een krekelrepenbedrijf dat krekels als duurzame eiwitbron mainstream wil maken. Ook hier kan verbinding met het start-up ecosysteem resulteren in first-mover advantage inzake het aanboren van nieuwe marktopportuniteiten.

Kortom, innoveren in ecosystemen, en met name binnen deze van start-ups, kan binnen het huidige maatschappelijke en economische klimaat wel eens eerder een must have dan een nice to have blijken te zijn.

Bronnen

Zin om zelf met een start-up samen te werken?

Neem contact op voor meer inf!

Emma Sidgwick
internationalization manager