De klimaatverandering treft ons allemaal. Terwijl de Vlaamse regering besliste dat de Vlaamse industrie tegen 2040 water bijna volledig moet recycleren, streeft men vanuit Europa naar CO2-neutraliteit tegen 2050. Daarom organiseerden we op 2 maart onze eerste editie van de ‘Dag van de eco-productie’. Benieuwd wat je gemist hebt?
Op 2 maart verzamelden een honderdtal geïnteresseerden uit verschillende sectoren in bibliotheek De Krook voor een studiedag rond het thema eco-productie. Eco-productie is één van de Flanders’ FOOD roadmaps binnen het programma World Class Food production en is gezien de toenemende klimaatdreiging en huidige energiecrisis relevanter dan ooit. Daarom werden de thema’s 'Carbon Footprint' en 'Slim Waterbeheer' aangesneden met een duidelijke focus op de impact voor de voedingsbedrijven.
Op naar een benchmarktool om jouw CO2-uitstoot te verlagen?
Tijdens de voormiddagsessie stelde het projectconsortium van het project SCATE4SME zijn eerste versie van hun benchmarktool voor. De tool (en bijhorende flow) moet voedingsbedrijven in de toekomst helpen de juiste investeringskeuzes te maken op vlak van energiereducties. Aan de hand van relatief eenvoudig terug te vinden cijfermateriaal over het energieverbruik van de organisatie, kan de tool een eerste inschatting maken over hoe het bedrijf zich positioneert op vlak van energieprestaties ten opzichte van zijn concullega’s in zijn (sub)sector. In een tweede stap zal het bedrijf via de tool een voorstel ontvangen over potentiële energiereducties die het bedrijf zou kunnen doorvoeren. Vervolgens dient een roadmapoefening op maat te worden uitgewerkt om zo de mogelijke investeringskeuzes op een gepaste tijdslijn te kunnen voorzien.
De deelnemers van de workshop gaven aan dat het meten van en CO2-uitstoot en/of reducties uit Scope 3 bijzonder moeilijk is vandaag de dag. Hier liggen dus de uitdagingen. Het projectconsortium is zich hiervan bewust. Hoewel de tool en de dienstverlening zich sterk focust op de Scope 1 en Scope 2 thematieken, heeft het projectconsortium eveneens een module voorzien die ook al inschattingen maakt met betrekking tot Scope 3.
De ontwikkeling van de tool is nu halfweg en zal in de nabije toekomst online worden geplaatst. Eens online zal Flanders’ FOOD de nodige berichten verspreiden zodat de voedingsindustrie deze tool kan gebruiken om zijn CO2-uitstoot te berekenen en meer nog welke acties het meest effectief en rendabel zijn om deze uitstoot te reduceren.
Op weg naar een Tinder voor wateruitwisseling tussen bedrijven?
De namiddagsessie kaderde in het slotevent van het project Smart WaterUse. Dit interclusterproject heeft gedurende drie jaar de waterrisico’s en -opportuniteiten in kaart gebracht binnen de sectoren van de voeding, aquacultuur, textiel en toerisme. Deze samenwerking tussen Flanders’ FOOD, De Blauwe Cluster, VITO, Watercircle.be, Universiteit Gent, Fevia Vlaanderen, Centexbel en Vlakwa leverde onder andere de Waterbarometer tool op.
De namiddag werd op gang getrapt door prof. Patrick Willems die tijdens een interessante lezing de sense of urgency rond de droogteproblematiek duidde. Als alle bedrijven 50% van hun water vervangen door hergebruikt water zal er 10% winst gemaakt worden op het Vlaams waterverbruik. Dit maakt duidelijk dat er nog tal van andere maatregelen nodig zijn om de benodigde 20% waterbesparing te halen. Ook het reactief afwegingskader waar de aanwezige bedrijven in de toekomst mogelijks mee te maken zullen hebben, werd aangekaart. Na deze wake up call was het tijd om aan de slag te gaan met de Waterbarometer! In een korte introductie van deze gratis en online tool werd duidelijk gedemonstreerd hoe eenvoudig bedrijven zelf hun waterstromen in kaart kunnen brengen en op zoek kunnen gaan naar alternatieve scenario’s om watergebruik te verlagen of hergebruik te stimuleren. Daarna volgden interessante getuigenissen van textielbedrijf Liebaert en voedingsbedrijf SVZ Rijkevorsel over hoe ze terugkijken naar het gebruik van de Waterbarometer. Terwijl Liebaert verder zal investeren in nieuwe processen om waterverbruik te verlagen, ziet SVZ Rijkevorsel veel potentieel in het sensibiliseren van hun personeel en uitdenken van nieuwe werkinstructies.
Na de pauze werd VLAIO aan het woord gelaten. Tijdens deze presentatie werd de gratis waterscan voor kmo’s (die sinds begin 2023 aangevraagd kan worden) en de ecologiepremie+ verder verduidelijkt. Vanuit Fevia Vlaanderen werd vervolgens een blik geworpen op de huidige wetgeving rond waterhergebruik en welke toekomstige wetswijzigingen zich aanmelden.
Doorheen de interessante presentaties werd er ook gepeild naar de verschillende opinies van alle deelnemers. Zo bleek dat meer dan 80% van de aanwezige bedrijven al één of meerdere tools gebruikt had om hun watermanagement in kaart te brengen, maar dat de inspanningen vaak in weinig resulteren door tijdsgebrek of onvoldoende data. Daarom werd dieper ingegaan op de manier waarop je jouw waterstromen nog beter in kaart kan brengen. Een overzicht van enkele innovatieve sensoren toonde aan dat sensoren niet altijd duur hoeven te zijn. Je kan namelijk zelf gemakkelijk en goedkoop aan de slag gaan met Arduino-software en -hardware om je eigen sensoren te maken.
Vanuit het publiek kwam ook duidelijk de interesse in waterdelen bovendrijven. Meermaals kwam het woord matchmaking aan bod en werd er zelfs voorgesteld om een Watertinder te lanceren zodat bedrijven elkaar naar links of rechts kunnen swipen als het over interessante en beschikbare waterbronnen gaat. Als apotheose presenteerde VITO hoe waterdelen met naburige bedrijven in de toekomst kan leiden tot extra waterwinst voor jezelf maar ook voor je omgeving. Een win-win situatie, toch?
Ook na afloop van het project zullen we vanuit Flanders’ FOOD blijven inzetten om bedrijven te ondersteunen bij het gebruik van de Waterbarometer? Ben je benieuwd hoe we dit gaan doen? Laat dan zeker jouw contactgegevens achter via dit formulier.
