‘Aluminium folie in kartonverpakkingen verlengt de houdbaarheid van sappen’: een kritische blik

Een recent Spaans onderzoek toont aan dat de kwaliteit van vruchtensap verpakt in een kartonnen verpakking met een aluminium binnenlaag langer bewaard kan worden dan sap verpakt in een kartonnen verpakking met een EVOH binnenlaag of in een PET verpakking. De resultaten van dit onderzoek moeten echter in een breder perspectief geplaatst worden.

Het doel van de studie is het vergelijken van verschillende kwaliteitsindicatoren van mandarijnsap verpakt in vier verschillende verpakkingen en bewaard bij 4°C. Twee verpakkingen bestaan uit een PE buitenlaag, karton en een Al-binnenlaag. In de derde verpakking is de Al-binnenlaag vervangen door een EVOH-binnenlaag en de vierde verpakking is een PET-fles.

Uit deze studie blijkt dat de zuurstofconcentratie in de kopruimte van de verpakking sneller toeneemt in de PET-fles en de kartonverpakking met EVOH-binnenlaag dan in de verpakkingen met de Al-binnenlaag. Bijgevolg zal de vitamine C concentratie sneller afnemen in de verpakkingen zonder aluminium. De minimumconcentratie vitamine C (100 mg/l) die gegarandeerd moet worden tijdens de volledige houdbaarheidsperiode werd reeds na 36 en 54 dagen bereikt voor de PET flessen en de kartonverpakking met EVOH-binnenlaag, respectievelijk. De verpakkingen met een Al-binnenlaag, daarentegen, bevatten na 90 dagen nog steeds 150-200 mg/L vitamine C. Voor wat betreft de sensoriek werd de transparante PET fles als het slechtste alternatief bevonden. De kleur van het mandarijnsap verloor snel zijn intense kleur en de verse smaak. Dit kan verklaard worden door de lage O2 barrière van PET.

De resultaten van dit onderzoek moeten echter in een breder perspectief geplaatst worden. Een Al-binnenlaag heeft een hogere barrière dan EVOH, maar in beide soorten verpakkingen is de zwakste plaats de lasnaad. Dit wordt in het onderzoek echter enkel vermeld voor de verpakking met EVOH-binnenlaag. Bovendien wordt voor geen enkel van de onderzochte verpakkingen vermeld hoe groot de kopruimte is, terwijl het gekend is dat dit een grote rol speelt in het verlies van vitamine C uit het sap. Volgens de gegevens vermeld in het onderzoek zou ook rechtstreeks contact mogelijk zijn tussen de vloeistof en de EVOH binnenlaag. In dat geval moet opgemerkt worden dat vocht de permeabiliteit van EVOH verhoogt. Het toevoegen van een dunne extra PE laag (tussen het sap en de EVOH-laag) zal de barrière eigenschappen van EVOH verbeteren. Andere factoren kunnen ook nog een rol spelen in de keuze tussen aluminium en EVOH zoals de kostprijs en de consequenties voor het milieu. Naast het feit dat aluminium duurder is, is het ook meer vervuilend. Beide soorten verpakkingen worden na gebruik verwerkt door verbranding met energierecuperatie, maar bij een verpakking met een Al-binnenlaag zal de hoeveelheid as die overblijft veel groter zijn. Deze as wordt nadien gestort wat zorgt voor een bijkomende milieubelasting.

Bron: Journal of Food Quality 31 (2008) 596-611 en Pack4Food