Calcium: de zesde smaak!

Het palet van smaken dat wij kunnen waarnemen moet misschien worden uitgebreid met een nieuwe smaak: calcium.

Voor zover bekend kunnen mensen vijf primaire smaken proeven: zoet, zuur, zout, bitter en umami. Misschien moet daar in de toekomst nog een zesde smaak aan toegevoegd worden, calcium. Michael Tordoff en collega’s, van het Monell Chemical Senses Centre in Philadelphia ontdekten immers een smaakreceptor die gevoelig is voor calcium.

Onze tong bevat ongeveer 10 000 smaakpapillen. Al deze papillen kunnen de basissmaken waarnemen, maar in verschillende mate. Dit is ook zo voor calcium. Het gaat dus niet over een nieuw type smaakpapil, maar over het feit dat de bestaande ook calcium kunnen waarnemen. Ze zouden trouwens ook gevoelig zijn voor vet, water en zetmeel.

Calcium smaakt bitter, misschien ietwat zout. Het wordt door de onderzoekers omschreven als ‘calciumachtig’ en wordt door vele mensen niet echt geapprecieerd. Dit verklaart dan ook waarom mensen een afkeer hebben voor calciumrijke producten zoals spinazie, broccoli en sardientjes. Melk en andere zuivelproducten daarentegen worden niet als ‘niet lekker’ waargenomen, hoewel ze zeer calciumrijk zijn. Dit komt vermoedelijk omdat calcium bindt met vet en proteïnen zodat calcium niet als dusdanig geproefd wordt.

Het feit dat er een smaakreceptor bestaat specifiek voor calcium, is niet zo onlogisch. Dit mineraal is namelijk zeer belangrijk in onze celbiologie en voor het krijgen/behouden van goede beenderen. Lage calcium opname geeft aanleiding tot verschillende chronische ziektes zoals osteoporose, obesitas en hypertensie (te hoge bloeddruk).

Resultaten uit het onderzoek

Muizen hebben twee soorten receptoren op hun tong die gevoelig zijn voor calcium. Een daarvan is genaamd CaSR, de andere is T1R3. Deze laatste is ook betrokken bij de waarneming van zoete smaken. Beide receptoren werden ontdekt bij een experiment waarbij calcium gegeven werd aan veertig verschillende muizenfamilies. De proefdieren konden kiezen tussen gewoon drinkwater en calciumrijk water. Slechts één muizenfamilie verkoos het calciumrijke water. Het DNA van deze muizenfamilie werd vervolgens vergeleken met dat van de andere 39 families. Beide receptoren kwamen hierdoor aan het licht.

Mensen beschikken over dezelfde genen voor de aanmaak van beide receptoren. Volgens de onderzoekers hebben deze genen dezelfde vorm en functie als die bij muizen.

Bronnen