Vlees – natuurlijk bewaard

Heel wat natuurlijke bewaarmiddelen hebben een beperkt spectrum of zijn enkel effectief bij hoge dosering. Door verschillende stoffen te combineren kan een effectief bewaarmiddelensysteem worden ‘ontworpen.’ Hier een voorbeeld voor vlees.

Door zijn anti-bacteriële en anti-schimmel eigenschappen wordt chitosan naar voren geschoven als een natuurlijk bewaarmiddel. Recent kreeg ook het anti-oxidatief karakter van chitosanafgeleiden aandacht. Ook lysozyme, een natuurlijk proteïne, wordt beschouwd als een natuurlijk bewaarmiddel. Lysozyme is echter vooral actief tegen Gram-positieve bacteriën en veel minder tegen Gram-negatieve.

De onderzoekers gingen na of het anti-bacterieel spectrum van lysozyme verbreed kon worden door het gebruik van chito-oligosachariden. Een kenmerk van chitosan en chitosan-olisachariden is hun positieve lading. Positief geladen moleculen kunnen interageren met negatief geladen groepen op het oppervlak van Gram-negatieve bacteriën. Hierdoor wordt de integriteit van de celwand en zo de barrièrefunctie ervan verbroken.

Bestraling van chitosan kan leiden tot de afbraak van het chitosan-molecule. Daarbij ontstaan chito-oligosachariden.

De onderzoekers stelden vast dat:

  • Chitosan-oligosachariden met een moleculair gewicht van 8,3 kDa het hoogste anti-oxidans potentieel bezaten.
  • De anti-bacteriële activiteit van chitosan-oligosachariden afnam met een afname van het moleculair gewicht van de oligosachariden.
  • Een combinatie van chitosan-oligosachariden en lysozyme effectiever was tegen Gram-negatieve bacteriën dan elk van de componenten apart. Dit wees op een synergistisch effect.

In een vleesmodel (lamsgehakt) resulteerde het gecombineerde gebruik van chitosan-oligosachariden en lysozyme in de volledige eliminatie van Escherichia coli, Pseudomonas fluorescens en Bacillus cereus ; Staphylococcus aureus werd gereduceerd. Bij 4°C kon een houdbaarheid van 15 dagen gerealiseerd worden.

Bron

Raoa M.S., Chander R. and Sharmaa A. (in press). Synergistic effect of chitooligosaccharides and lysozyme for meat preservation. LWT - Food Science and Technology