Zoals in een eerder nummer van STW aangegeven, zijn de mogelijkheden van nanotechnologie legio (STW02 – Trends). In een op 27 april verschenen advies gaat de Nederlandse Gezondheidsraad in op de rol van nanotechnologie voor de menselijke gezondheid en op de mogelijke toepassingen in de levensmiddelenindustrie. Nanotechnologie kan ingezet worden ter verbetering van de gezondheidswaarde, de veiligheid, de smaak, de aantrekkelijkheid en de verpakking van voedingsmiddelen.
Met betrekking tot verpakking blijken nanocomposieten over heel wat potentieel te beschikken. Dit zijn kunststoffen waaraan nanodeeltjes zoals kleimineralen (montmorilloniet) zijn toegevoegd. Dergelijke verpakkingen zijn sterker, lichter, hittebestendiger en hebben een betere barrière-werking tegen zuurstof, koolstofdioxide en vluchtige stoffen (Brody, 2003).
Nanotechnologie kan ook toepassingen vinden in intelligente en actieve verpakkingen. In het eerste geval kunnen ingebouwde nanosensoren een indicatie geven van de versheid van een product en de gebruiker waarschuwen voor bederf, bijvoorbeeld door middel van kleurverandering. Bij actieve verpakkingen worden bepaalde componenten zoals antimicrobiële stoffen afgescheiden. Voorwaarde is dat dergelijke verpakkingen zelf geen gevaar opleveren voor de gezondheid van consumenten en geen onacceptabele veranderingen in de productsamenstelling teweegbrengen. Mede door de hoge veiligheidseisen zijn dergelijke actieve verpakkingen nog volop in ontwikkeling en worden ze nog niet commercieel toegepast. Voor alle bederf- en versheidindicatoren geldt dat ze moeten voldoen aan de wet- en regelgeving op het gebied van voedselcontactmaterialen en binnenkort ook aan de nieuwe EU-richtlijn voor actieve en intelligente verpakkingen (de Jong en van Veen, 2005).
Bronnen
- Gezondheidsraad Nederland
- Brody AL. "Nano, Nano" Food packaging technology. FoodTechnology 2003; 57(12): 52-54.
- de Jong AR, van Veen JJF. Versheid, houdbaarheid en bederf. vmt 2005;(6): 18-19.