Eind augustus organiseerde Flanders’ FOOD i.s.m. Proef! het Protein Shift Ecosystem Event: een netwerk- en matchmakingevent voor start-ups en bedrijven met de ambitie om alternatieve, duurzame eiwitten op het menu te zetten. Welke productinnovaties werden er door de start-ups voorgesteld? En hoe zien zij met het oog op doorontwikkeling en/of opschaling met bedrijven samen te werken?
DE INZET: SAMEN INNOVEREN BINNEN THEMA’S ZOALS DE EIWITTRANSITIE
Op 27 augustus organiseerden Flanders’ FOOD en Proef! het Protein Shift Ecosystem Event: de derde editie van een ditmaal coronaproof netwerk- en matchmakingevent voor start-ups en bedrijven met de ambitie om alternatieve, duurzame eiwitten op het menu te zetten. Een door partner Proef! zorgvuldig geselecteerde portfolio van 15 innovatieve start-ups pitchten er hun activiteiten, formuleerden aanknopingspunten voor samenwerking met bedrijven, en – last but not least - lieten hun producten aan de bijna 70 aanwezigen proeven. Deze laatsten konden op hun beurt aangeven hoe ze pitch en product evalueren, en met welke start-ups zij verdere samenwerking mogelijk willen exploreren.
DE INZET: SAMEN INNOVEREN BINNEN THEMA’S ZOALS DE EIWITTRANSITIE
Maar voor we in de finesses van de productinnovaties duiken, eerst een stapje terug: waarom organiseert Flanders’ FOOD deze events? We zijn ervan overtuigd dat samenwerking tussen start-ups en bedrijven niet enkel een hefboom kan zijn om innovatie as such te accelereren, maar meer specifiek om maatschappelijk gerichte (product)innovaties sneller en op grotere schaal door te ontwikkelen en toegang tot de markt te laten vinden. Dergelijke samenwerking kan daarenboven voor beide partijen in een individuele ‘win’ resulteren. Vanuit ons netwerk en onze expertise willen we het huidige ecosysteem voor start-ups in voeding (in eerste instantie met productinnovaties) gaan versterken, en zo ook bijkomende actoren en kennis ten aanzien van die samenwerkingen mobiliseren.
DE INNOVATIES: VAN KREKELREEP TOT GEFERMENTEERDE MELKPROTEÏNEN
Binnen de eiwittransitie – de vanuit duurzaamheidsperspectief noodzakelijke verschuiving naar meer duurzame dierlijke en plantaardige eiwitten – staat naast het verduurzamen van traditionele eiwitten en veevoederproductie, de diversificatie van het eiwittenaanbod centraal. De 15 start-ups die geselecteerd werden voor het Protein Shift Ecosystem Event bieden een mooie staalkaart van wat deze diversificatie kan inhouden.
Productinnovaties met nieuwe dierlijke eiwitten zoals insecten of meelwormen werden voorgesteld door Kriket (de eerste Belgische krekelreep met noten, granen en zaden, volledig lokaal gesourcet), Nimavert (gezonde en smaakvolle producten op insectenbasis, vaak verwerkt in traditionele producten) en TOR Royal (insectenproducten op basis van zelfgekweekte meelwormen).
Het grootste aanbod van gepresenteerde productinnovaties waren deze op basis van alternatieve plantaardige eiwitten. Pa’lais (vegan smeerkaas voor brood of bereidingen gemaakt van duurzame en gefermenteerde cashewnoten, Flexitarian Bastards (het eerste lekker en gezonde charcuterie-concept voor flexitariërs en vegan-liefhebbers), Mr. Boudin (een volwaardig vegetarisch alternatief voor ambachtelijke pensen), Sumaq (lekkere en gezonde vegetarische producten op basis van quinoa ,die makkelijk te bereiden en flexibel inzetbaar zijn), Davai (vegan en lokaal gesourcete en geproduceerde dumplings als een snel en toegankelijk vegetarisch alternatief voor de vleesvervangers vandaag op de markt), Unicorn Flavors (lactose-, koemelk- en glutenvrij ambachtelijk gedraaid ijs zonder geraffineerde suikers en arm aan calorieën), Innovpro (proteïneshake op basis van kikkererwten-eiwit), Beanlife (artisanale, proteïnerijke tempeh als kwalitatieve vleesvervanger rijk aan smaak en textuur, die flexibiliteit in de keuken biedt, met integratie van ‘restsromen’ in het productieproces), TAKK (vegan balletjes in tomatensaus en vegan preparé), Pastati (volledig gamma verse pasta op basis van peulvruchten), KarmaKarma (havermout cups als gezond tussendoortje of volwaardige convenience maaltijd inclusief innovatieve, composteerbare verpakking en bijhorende productielijn).
De weliswaar meest ‘futuristische’ innovatie kwam uit het labo van The Vegan Cowboys, alwaar een groep tot innovatieve entrepreneurs omgeschoolde wetenschappers melkeiwitten produceren door microbiële fermentatie, waarop – in de nabije toekomst – dezelfde kaasbereidingstechnieken kunnen toegepast worden als voor de klassieke dierlijke kazen.
DE SAMENWERKINGSVORMEN: VAN DISTRIBUTIESAMENWERKING TOT CO-DESIGN
Tijdens het event haalden de meeste start-ups ook aan binnen welke samenwerkingsvormen met bedrijven zij hun productinnovaties zien verder te ontwikkelen en/of op te schalen. Een no-brainer is de distributiesamenwerking, met stip op 1: de start-ups zoeken partners die hun producten verdelen. Maar haast even sterk geambieerd is een samenwerking binnen een co-design constellatie, waarbij het bedrijf en de start-up samen ontwerpen en resources delen (arbeid, IP, kapitaal, …). Wat werd gesuggereerd: het inschuiven van de eigen productinnovatie binnen bestaande ready meals-formules, het co-creëren van een variant op de eigen productinnovatie, als meer vanuit bedrijfsuitdagingen betrokken co-designer een nieuwe product range helpen te ontwikkelen (vb. vegan charcuterie, ‘plantaardige zuivelproducten’, …). Voor bedrijven kan hier een opportuniteit liggen om bedrijfsuitdagingen die om innovatie vragen sneller op te lossen, aan een lager risico.
Terwijl deze samenwerkingsvormen zich in het midden van het mogelijke spectrum bevinden (zie hierboven), is er zeker ook appetijt om de uiteinden te verkennen. Aan de linkerkant: puur commerciële contracten voor de uitbesteding van productie en verwerking worden vaak als een eerste, verkennende samenwerkingsvorm gezien, die mogelijk kan leiden tot meer… Meer aan de rechterkant komt ook ‘corporate venturing’ in het vizier: deze samenwerkingsvorm is zeker nog niet ingeburgerd in Vlaanderen, maar start-ups die snel schaalgrootte willen halen zien deze vorm van ‘smart capital’ meer en meer als een valabele optie.
BRON(NEN)
Molly, V., Reymer, A., De Cock, R., Queritet, P., Vande Vorst, C., Jonckheere, S. & Cuvelier, C. (2019). The How and Why of corporate-start-up cooperation. The art of corporate venturing. Antwerp Management School.
Nesta/Startup Europe Partnership (2019) Scaling Together. Overcoming Barriers in Corporate-Startup Collaboration
MEER INFO
Voor wie meer informatie wenst in te winnen omtrent (samenwerking met) de start-ups van het Protein Shift Ecosystem Event, neem gerust contact op met Emma Sidgwick.
