Ijzer: functioneel ingrediënt met toekomst

Ijzertekort is de meest voorkomende nutriënt deficiëntie, en zorgt ook in onze Westerse wereld voor heel wat gezondheidsproblemen. Via de voedingsindustrie kan echter al een deel van het probleem verholpen worden.

Volgens een zopas uitgekomen review studie speelt de voedingsindustrie een sleutelrol in het verbeteren van de ijzerstatus van de bevolking wereldwijd, door middel van fortificatie of wijziging van de samenstelling om het ijzer beter opneembaar te maken. 

Hoewel nutriënt deficiënties niet vaak voorkomen in de Westerse landen, zorgt ijzertekort ook hier voor belangrijke gezondheidsproblemen. Ijzersupplementen bestaan ook in alle vormen en maten, maar die zouden enkel nuttig zijn voor het invullen van het tekort op korte termijn. De ijzerstatus stabiel houden moet via de voeding gebeuren. Sommige voedingsmiddelen, de meeste van dierlijke oorsprong, zijn van nature ijzerrijk, zoals schelpdieren en lever, maar ook andere vlees- en vissoorten. Ijzer uit plantaardige bronnen, zoals spinazie, broccoli en asperges is echter minder gemakkelijk op te nemen door het lichaam. 

Fortificatie van voedingsmiddelen die niet van nature rijk zijn aan (biobeschikbaar) ijzer is een oplossing, evenals toevoeging van elementen die de opname van ijzer vergemakkelijken (vitamine C) of verminderen van componenten die de opname hinderen (fytaten in volle graanproducten). Deze wijziging vormen uiteraard een uitdaging voor de voedingsindustrie aangezien zij een effect kunnen hebben op kleur, smaak en houdbaarheid van het product. 

Ondanks de wereldwijde omvang van het probleem en de populariteit van functionele ingrediënten zoals omega-3 vetzuren en vezels, is er tot nu toe weinig aandacht besteedt aan ijzer in de voedingsindustrie. Maar het is zeker een ingrediënt met toekomst! Enkele grote bedrijven hebben er intussen dan ook al wat onderzoek op zitten in deze richting. Unilever maakte eerder dit jaar bekend dat ze met onderzoek bezig zijn naar het verbeteren van de biobeschikbaarheid van plantaardig ijzer, en Nestlé heeft een anorganische ijzervorm ontwikkeld die weinig invloed heeft op de sensorische eigenschappen van het product na toevoeging. DSM bekijkt de mogelijkheden van het enzyme fytase, dat de hoeveelheid fytaten (die de opname hinderen) kan verlagen. 

Bronnen

Food industry key to tackling iron deficiency: Review. FoodNavigator.com, 30/11/2010. 

Iron deficiency – is there a role for the food industry? (2010) Derbyshire E, Brennan CS, Li W & Bokhari F. International Journal of Food Science & Technology, 45(12): 2443–2448