In Figuur 1 wordt een overzicht gegeven van diverse levensmiddel-verpakking interacties, waarbij vluchtige organische componenten een rol kunnen spelen.
Figuur 1. Schematisch overzicht van levensmiddel-verpakking interacties m.b.t. vluchtige componenten (LM = levensmiddel).
Permeatie
Afhankelijk van de barrière-eigenschappen van het verpakkingsmateriaal kan permeatie van vluchtige componenten in meerdere of mindere mate voorkomen. Permeatie kan optreden in 2 richtingen. Vluchtige aromacomponenten uit het levensmiddel kunnen permeëren doorheen de verpakking en eventueel leiden tot aromaverlies of gewijzigde sensorische eigenschappen van het levensmiddel. Omgekeerd kunnen vluchtige moleculen uit de omgeving bewegen doorheen het verpakkingsmateriaal naar het levensmiddel en eventueel accidentele smaakafwijkingen van het levensmiddel veroorzaken (zie STW 51).
Migratie
Vluchtige verpakkingscomponenten kunnen vanuit de verpakking migreren naar het levensmiddel en al of niet verpakkings-gerelateerde smaak- en/of geurafwijkingen (zogenaamde ‘taints’) veroorzaken (zie STW 51).
Bij het migratiefenomeen dient duidelijk een onderscheid gemaakt te worden tussen migratie van vluchtige componenten en migratie van niet-vluchtige componenten uit verpakkingsmaterialen naar levensmiddelen. Enkel dit laatstgenoemde migratiemechanisme wordt in kaart gebracht door de klassieke globale en specifieke migratietesten.
Scalping
Scalping is het irreversibel transport van vluchtige aromacomponenten uit het levensmiddel naar het verpakkingsmateriaal. Hierbij worden aromacomponenten geabsorbeerd door het verpakkingsmateriaal en vastgehouden in de verpakkingsmatrix. Indien cruciale aromacomponenten (zogenaamde karakter-impactcomponenten) hierbij betrokken zijn, leidt dit doorgaans tot veranderde sensorische eigenschappen van het levensmiddel tijdens de shelf life (zie STW 31).
De interactiemechanismen tussen levensmiddelen en verpakkingsmaterialen, waarbij vluchtige componenten een rol spelen, kunnen objectief in kaart worden gebracht door chemisch-analytische technieken (o.a. GC-MS profilering). Ook sensorische testen (o.a. Robinson test) kunnen aangewend worden om eventuele migratie van vluchtige verpakkingscomponenten naar levensmiddelen te monitoren.
