Flanders' FOOD

Wat is cryogeen koelen en vriezen

Cryogeen vriezen bewijst al jaren haar voordelen en wordt breed toegepast in food, farma en chemie. ‘Cryogeen’ of Shock freezing staat voor razendsnel koelen en vriezen met behulp van vloeibaar gemaakte luchtgassen. N₂ en CO₂ met een kookpunt van -196 en -78°C, worden rechtstreeks op de producten gesproeid of verneveld in de tunnel. Een cryogene tunnel is zeer compact dankzij de snelle afkoeling door het koude luchtgas en door de hoge luchtsnelheid via de ventilatoren. Via een gestuurde afzuiging gaan de gassen terug naar de buitenlucht. Bekijk ook “https://www.airliquide.com/industry/freezing-chilling”

Fig 1: Principe schema tunnel; blauwe pijl is ingang koelgas en flow; rode pijl is afzuiging; oranje pijl is productflow

Waarom cryogeen koelen en vriezen

Cryogeen koelen en vriezen laat toe de temperatuur pijlsnel te laten zakken. Dat impliceert een sterk kwaliteitsbehoud van je producten. Bovendien kan je zo gaan ‘korstvriezen’, om vochtverlies uit je product tegen te gaan. Een extra troef tegenover de mechanische vriestoren is de flexibiliteit, want in tegenstelling tot een standaardinstelling van -20°C, pas je de temperatuur van de cryogene tunnel (-40 tot -120°C) vlot aan per product of procesbatch. Tot slot is een cryogene tunnel compact, vlot te reinigen en behoeft het weinig onderhoud.

• Kwaliteitsbehoud is te wijten aan de hoge snelheid van invriezen, wat zorgt voor zeer kleine ijskristallen, die gelijkmatig verdeeld zijn zowel binnen als buiten de cellen. Met cryogeen vriezen raken celstructuren niet beschadigd en behouden producten hun vorm waardoor ze bijvoorbeeld gemakkelijker te verpakken zijn. Dit is interessant voor producten zoals vlees, groenten, fruit en bereide maaltijden.
• Bij korstvriezen is het productoppervlak bevroren en de kern (nog) niet. 
  • Hierdoor sluit je vochtverlies uit, wat economische winst betekent. Vochtverlies bij mechanische koeling kan oplopen van 2 tot wel 15 %, wat puur winstverlies is.
  • Korstvriezen is interessant om met een fijne snede te slicen, van vb. kaas en salami of om taarten gemakkelijker te snijden en minder productverliezen te hebben.
  • Korstvriezen wordt gehanteerd voor vormbehoud, zoals gegolfde lagen in roomijs

• Cryogeen vriezen is ideaal voor het maken van IQF producten (individually quick frozen products) zoals erwtjes, aardbeien, hamblokjes,…, zonder grote ijskristallen en zonder aaneen te kleven
• Snelkoelen is zeer effectief voor het waarborgen van hygiëne. Door het snel invriezen van vloeibaar water, wordt de groei van micro-organismen snel geremd

Een piloottest als haalbaarheidsstudie

Een professionele cryogene tunnel is door Air Liquide geïnstalleerd in de Food Pilot. Ingebed in deze proeffabriek (www.foodpilot.be), met de vele mogelijkheden van vóór- en nabewerking, kan nagenoeg elke vries- of koellijn gesimuleerd worden. Air Liquide wil zo haar expertise op optimale wijze aanreiken, voor een oplossing op maat.

Piloottesten worden begeleid door experten van Air Liquide. Ervaring in procesoptimalisatie laat toe dat m.b.v. een piloottest de optimale procesparameters worden bepaald. Dat zijn onder meer streeftemperatuur in de tunnel, bandsnelheid, bandkeuze, type injectoren en ventilatiekracht. Bovendien kan men oordelen over de bekomen productkwaliteit.

“Een piloottest biedt de antwoorden die noodzakelijk zijn voor een gefundeerde haalbaarheidsstudie. Want je leidt er zowel doorvoer of capaciteit uit af, als productiekosten door gas- en energieverbruik.”

Door de vele mogelijkheden aan appratuur in de Food Pilot (link website), de expertise in product- en procesverbetering, en de verankering in de agrovoedingsindustrie, koos Air Liquide voor de Food Pilot als ideale locatie voor exploitatie.

Team Air Liquide en Food Pilot bij het piloottoestel in de Food Pilot 

Technologieverkenning in de Food Pilot

Naast de eigen apparatuur, biedt de Food Pilot ruimte aan technologieaanbieders voor plaatsing van hun demotoestellen, tijdelijk of permanent. Tal van samenwerkingen zijn mogelijk. Aarzel niet contact op te nemen. De doelstelling is dat voedingsbedrijven een (vernieuwende) procestechnologie of sensortechnologie in de praktijk kunnen verkennen. Een praktische workshop voor een breed publiek van voedingsbedrijven is daarbij eveneens effectief.

De Food Pilot is een initiatief van ILVO en Flanders’ FOOD, dat bedrijven helpt voor het verbeteren van hun producten en processen, via het aanbieden van semi-industriële piloottesten, analyses en advies. Bovendien steunt EFRO de organisatie van demo’s en kennisspreiding via het project FoodInnoTech.

Contact Food Pilot, Katleen.Coudijzer@ilvo.vlaanderen.be, www.foodpilot.be

Contact Air Liquide, Andy.Augustus@airliquide.com, +32 (0)478 80 80 74