Let's go & explore!

Veld meisje met verrekijker

Afgelopen woensdag ging het CropExplore project van start met een kick-off waar meer dan 50 deelnemers al een eerste blik op de grondstoffen van de toekomst kregen. Kon u er niet bij zijn, maar toch benieuwd naar meer?

Een overzicht van een inspirerende namiddag! 

Op 14 maart vond de open kick-off van het CropExplore project plaats. De deelnemers werden verwelkomd met een inspirerende lunch en kregen een voorstelling van het project en de betrokken onderzoeksgroepen. In wat volgde werd een eerste blik op enkele interessante gewassen en grondstoffen gegeven en de toepassingen ervan in verrijkte vleeswaren en bakkerijproducten. Tussendoor konden de deelnemers ook proeven van verschillende innovatieve producten die hun weg tot de markt al gevonden hebben.

Cropexplore inspiratiedag

Een inspirerende lunch op basis van verschillende plantaardige grondstoffen, waaronder een quinoa-salade en heerlijke worteltaart! De studenten van de slagerij-afdeling van Gastronomische School Ter Groene Poorte verzorgden mee de lunch met enkele innovatieve hapjes, waaronder schnitzel met groenten en zeewier, pastinaakpaté, witte pens met prei, vleesbrood met zeewier, worstjes met 30% groenten in verwerkt en burgertjes met zeewier

Start van CropExplore

Vanuit de markt is een duidelijke trend zichtbaar naar een diverser gebruik aan plantaardige grondstoffen in dagdagelijkse voedingsproducten, om nutritionele redenen maar evengoed omwille van duurzaamheidsaspecten, authenticiteit en smaak. Voor de voedingsindustrie biedt dit veel uitdagingen en opportuniteiten rond productontwikkeling. Voor veel bedrijven is dit echter een moeilijke stap, omdat ze weinig weten over nieuwe grondstoffen, moeilijk hun weg vinden in de erg gefragmenteerde informatie, en weinig toegang hebben tot wetenschappelijke informatie. CropExplore wil hier een antwoord aan bieden door de nodige kennis te bundelen in een handige en vooral praktisch bruikbare tool. Het finale doel is dan ook bedrijven te ondersteunen om nieuwe, originelere producten, gebaseerd op een diversiteit aan grondstoffen, op de markt te krijgen en de ontwikkeling ervan sneller en efficiënter te doen verlopen.

Cropexplore inspiratiedag

Innovatieve teelten van het heden én de toekomst

Om meteen een brede blik te krijgen op enkele innovatieve teelten van het heden én van de toekomst, kregen we een virtuele rondleiding doorheen de innovatieve tuin van Inagro. We spreken van innovatieve teelten, wanneer de teelten nog niet courant voorkomen in ons huidig landbouwsysteem of wanneer ze wel al voorkomen maar er nieuwe, nog niet bestaande toepassingen voor ontwikkeld zijn of in ontwikkeling zijn. Een innovatieve tuin is een plek waar innovatieve gewassen geteeld worden, maar niet op proefveldschaal. De tuinen hebben het doel om te kijken hoe deze teelten hier gedijen, of ze eventueel vatbaar zijn voor bepaalde ziektes en plagen en om te bestuderen hoe we ze kunnen oogsten. De gewassen in de tuin worden ingedeeld naar gelang hun toepassing, uiteraard behoren bepaalde gewassen tot meerdere categorieën. 

  • Voedselgewassen
  • Vezelgewassen
  • Oliegewassen
  • Eiwitgewassen
  • Gewassen met specifieke inhoudsstoffen
Cropexplore inspiratiedag

Via de presentatie van Inagro werd een licht op al deze gewassen en hun mogelijkheden geworpen. Via het CropExplore project zal ook een studie-trip naar deze innovatieve tuin georganiseerd worden.

Een blik op twee veelbelovende gewassen

Yacon

Op het PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groen¬teteelt Oost-Vlaanderen) wordt intussen al meer dan 5 jaar innovatief onderzoek verricht naar yacon. Dit knolgewas, ook wel zonnewortel of appelwortel genoemd, is familie van de zonnebloem en van de aard¬peer. In Europa wordt het gewas slechts in beperkte mate geteeld, maar in Vlaanderen groeit de plant zonder veel problemen. 

Cropexplore inspiratiedag

De knol wordt niet alleen gewaardeerd voor zijn smaak, maar ook omwille van de interessante inhoudsstoffen die hij bevat. Zo bevat de knol een hoog gehalte aan inuline, een verzamelnaam voor fructo-oligosacchariden (FOS). Dit maakt dat yacon potentieel biedt als alternatieve zoetstof voor bijvoorbeeld diabetici en mensen die kampen met overgewicht. Verder heeft yacon ook een prebiotische werking op het lichaam en een positieve invloed op de spijsvertering. Overmatige consumptie kan wel leiden tot winderigheid en diarree.

Yacon bevat een intrigerend smakenpalet naargelang zijn toestand. Rauw gesneden smaakt het verrassend fris en uniek (tussen peer en meloen). Het geperste sap heeft een zoete, meloenachtige smaak. Gekookt is de knol smeuïg zacht en in gedroogde vorm is een bananentoets terug te vinden. De toepassingen voor menselijke consumptie zijn erg veelzijdig: in stroop, vruchtensap, verwerkt in soep, versneden en gemengd in een salade, vermengd in zuivel- en sojaproducten, gekookt en fijngestampt tot puree, gedroogde vruchtensnack,…

Quinoa

De rijst van de Inca’s noemen ze het in Zuid-Amerika. In het Nederlands taalgebied heet het ook gierstmelde. Hoe je het ook benoemt, quinoa is zonder twijfel ook in Vlaanderen aan een heuse opmars bezig.  Er zijn meerdere redenen waarom de landbouw en voedingsindustrie de blik richten op dit pseudograan. De interesse naar dit alternatief ‘graan-product’ stijgt omdat het interessante nutritionele eigenschappen heeft, omdat mensen het goed verteren en opnemen, en omdat het bovendien lekker smaakt.

Cropexplore inspiratiedag

Quinoa heeft een iets hoger eiwitgehalte dan granen, maar bovenal is de samenstelling van die eiwitten superieur. Alle voor de mens essentiële aminozuren zijn aanwezig in quinoa in goede concentraties en verhoudingen. Omdat quinoa geen graan is, is het ook glutenvrij, wat het geschikt maakt voor mensen met glutenintolerantie of glutenallergie. Daarnaast is quinoa ook interessant vanwege de aanwezige vetten. Het bevat twee tot drie keer meer vetten dan granen en heeft een gunstige verhouding tussen (meer) onverzadigde en (minder) verzadigde vetzuren. De onverzadigde vetzuren blijven ook stabieler door de aanwezigheid van vitamine E dat oxidatie van vetzuren tegengaat.

Ook de suikers in quinoa zitten anders ineen dan bij granen: door de aanwezigheid van relatief minder fructose en glucose is de glycemische index van de quinoasuikers lager. Dit is bijvoorbeeld goed voor wie vecht tegen obesitas. Ten slotte bevat quinoa ook hogere concentraties van mineralen (Ca, Mg , Fe, P en K), bepaalde vitamines (folaat, vitE en vitA) en antioxidanten dan granen. Quinoa laat zich bovendien erg goed toepassen in tal van voedingsproducten zoals vleesvervangers, ontbijtgranen, slaatjes, bereide maaltijden, brood, pasta, dranken,…

Meerdere Europese landen hebben al veldproeven georganiseerd waaruit blijkt dat de quinoateelt potentieel heeft. Op ILVO zijn enkele Nederlandse en Deense rassen opgenomen in een vergelijkende rassenproef. Bovendien is er in Vlaanderen met meerdere proefstations samen en gecoördineerd vanuit ILVO een quinoaplatform opgericht. Daar werd gestart met veldproeven rond teelttechniek en het aanleggen van demonstratievelden.  Meer weten? Neem zeker eens een kijkje in de teeltgids quinoa

Wat met de praktijk?

Verrijkte vleeswaren

Gerdi Termote Van Gastronomische School Ter Groene Poorte leerde ons meer over het potentieel van groenten en zeewier verwerkt in vleeswaren. Dit heeft interessante effecten op smaak, maar natuurlijk ook op de nutritionele samenstelling van de eindproducten. Bovendien speelt men via deze ‘hybride vleesproducten’ ook in op de stijgende flexitariër trend.  Uiteraard gaan hier ook bepaalde uitdagingen mee gepaard, zoals het effect van de plantaardige grondstoffen op de houdbaarheid, de samenhang, het kleurbehoud,.. van de eindproducten. Hier zal dan ook bijkomend onderzoek naar verricht worden in het CropExplore project. Tijdens de lezing, werden ook verschillende van deze vleeswaren bereid door de studenten van Ter Groene Poorte. De deelnemers mochten als proefpubliek dienst doen en de proevertjes werden meer dan goedgekeurd! 

Cropexplore inspiratiedag

Innovatieve bakkerijproducten op basis van alternatieve granen

In het 2-jarig TETRA project Alterbake wordt inzicht verworven rond het potentieel van alternatieve granen in bakkerijproducten via smaaksessies, enquêtes, nutritionele en functionele analyses en ook het aspect duurzaamheid wordt meegenomen. Dit alles met het doel om tot aanbevelingen te komen voor het gebruik van deze graansoorten in brood, glutenvrij brood, cake en koekjes. Concreet worden de oertarwes (eenkoorn, khorasan en emmertarwe), enkele pseudogranen (quinoa, amaranth en boekweit) en teff onderzocht. Deze kennis zal ook gebruikt worden in het CropExplore project. Deelnemers aan het Alterbake project krijgen een korting wanneer zij ook aan CropExplore wensen deel te nemen. 

Cropexplore inspiratiedag

Dank aan onze sprekers!

Graag bedanken we alle sprekers om de kick-off van ons project mee vorm te geven! 

  • Experimenteren met innovatieve teelten (van het heden én van de toekomst)
    Spreker: Veronique De Mey – Inagro 
  • Ontdek het potentieel van yacon! 
    Spreker: Annelien Tack -  PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen) 
  • 'Kien wah?' Wat weten we al over quinoa?
    Spreker: Gerda Cnops - ILVO
  • Verrijkte vleesproducten: plantaardige bronnen als aanvulling in vleeswaren, een haalbare kaart?
    Spreker: Gerdi Termote – Ter Groene Poorte – Afdeling Slagerij
    Met ook speciale dank aan de studenten voor het verzorgen van de overheerlijke hapjes!
  • Toepassingsmogelijkheden van alternatieve granen in de productie van innovatieve bakkerijproducten
    Spreker: Filip Van Bockstaele- UGent

Meer info over CropExplore of nieuwe gewassen?

Margaux Leemans
knowhow & inspiration manager
Ellen Martens
Ellen Martens
innovation manager