3D printen: een meerwaarde voor de voedingssector?

3D printing behoort zonder twijfel bij de top 5 van de high tech trends van 2014 maar wat kan het betekenen voor de voedingsindustrie? En hebben we binnenkort allemaal onze eigen 3D food printer in de keuken staan?

3D printen is al langer een hot topic en de technologie heeft al een hele weg afgelegd. Tot voor kort leek het science-fiction, daarna bleek het mogelijk maar peperduur, dit jaar zal het stilaan ook in het bereik komen van de consument: 3D-printen. De creatieve mogelijkheden van het product-printen zijn nooit gezien. Onder andere Hewlett Packard stapt dit jaar in de markt van 3D-printing met “snelle en betaalbare” 3D-printers. Geldt dit ook voor het 3D printen van voeding? En waar ligt nu juist de toegevoegde waarde van geprinte voeding?


3D printen is een innovatief fabricageproces waarbij een object direct vanuit een 3D computerdesign laag voor laag wordt opgebouwd. Dit kan bijvoorbeeld door middel van printtechnologie of met behulp van lasers. Naast de productie van voorwerpen bestaande uit één materiaalsoort, is het ook mogelijk verschillende materialen met elkaar te combineren door elk materiaal via een afzonderlijke printkop te deponeren. Deze technologie maakt het mogelijk in de toekomst nieuwe productiesystemen te ontwikkelen waarmee complexe multimateriaal producten gefabriceerd kunnen worden. Toepassingen hiervan vind je in uiteenlopende sectoren zoals elektronica, verlichting, zonnecellen en voeding.


3D- printen van voeding: hype of toegevoegde waarde?

3D printen van voeding is meer dan het creëren van leuke vormen en decoraties in suiker of chocolade. De technologie biedt een reeks aan mogelijke voordelen. Denk maar aan het omzetten van alternatieve ingrediënten zoals eiwitten uit algen en insecten in smakelijke, gezonde en milieuvriendelijke producten.

Een voedselprinter opent ook de weg naar volledig personaliseerbare voeding (Personalized Food) aangezien het producten kan maken die exact aansluiten op de behoeften en voorkeuren van afzonderlijke personen. Verwacht wordt dat de productiesnelheid die door de huidige printers gehaald wordt nog omhoog zal gaan zodat gepersonaliseerde voeding ook op industriële schaal geproduceerd zal kunnen worden. Hierbij wordt de variatie in voedingssamenstelling bepaald via de software.

Voor cateraars worden er nu al behoorlijke snelheden gehaald. Zo heeft Foodjet al een printer ontwikkeld waarmee bij een klant een miljoen pannenkoeken per dag worden geprint. Nu nog in 2D maar in het kader van het Performance project wordt gewerkt aan een 3D versie.

Bij 3D printen denken we in de eerste plaats toch aan design en de vrijheid die de techniek ons hierin kan bieden. Dit geldt niet alleen voor de 3D vorm maar ook voor de samenstelling (de ingrediënten en hun onderlinge verhouding), de structuur en textuur en niet te vergeten, de smaak. Unieke nieuwe producten die niet met andere technieken gemaakt kunnen worden, kunnen via de 3D printing technologie wel op ons bord belanden.

Iedereen zijn eigen food printer?

Het zal nog wel even duren vooraleer er een 3D food printer in elke keuken staat, maar voor wie nu al zelf aan de slag wil gaan zijn er wel al mogelijkheden. Zo biedt het Engelse bedrijf chocedge al enkele jaren een chocolade 3D printer aan. Voor de luttele som van € 3500 (excl. Btw, verzendingskosten en printgrondstof) kan de Choc creator V1 de jouwe zijn. Een 3D-printer voor chocolade bouwen is geen eenvoudige klus omdat er specifieke eisen gesteld worden om de viscositeit en de temperatuur van de chocolade tijdens de verwerking nauwkeurig te kunnen controleren.

Het Americaanse 3D Systems, wereldwijd de grootste fabrikant van 3D printers, zet met zijn Chefjet de eerste stap in de voediingsmiddelenindustrie. Deze professionele 3D food printer zou deze zomer op de markt komen en beschikbaar zijn in twee versies: de basisversie voor het printen van bijvoorbeeld chocolade- of suikergarnering zal rond de $ 5000 koste, de pro uitvoering in full color het dubbele.

Ook Natural Machines maakt zich sterk dat tegen januari 2015 een 3D food printer al grootschalig in de professionele keukens of bij consumenten thuis kan staan. Het bedrijf ontwikkelt via crowdfunding een Foodini 3D-printer voor massaproductie. De Foodini combineert 3D-printen met verse ingrediënten en laat toe dat de gebruiker zelf verse ingrediënten samenstelt voor het te printen product. De printer, die werkt met een resolutie van 0,1 millimeter, kan bijvoorbeeld pizza’s printen, maar ook opvallende decoraties bij gerechten of gebak. Natural Machines claimt eveneens dat de printer kinderen kan motiveren om gezonder te eten door de groenten grappige vormen te geven. Geschatte aankoopprijs zou rond de €1300 liggen.

Bronnen