Verschillende TSEs (Transmissible Spongiform Encephalopathies) vormen een gevaar voor de voedselveiligheid, volksgezondheid en dierlijke gezondheid. Het is algemeen aanvaard dat BSE (Bovine Spongiform Encephalopathy) verspreid wordt wanneer runderen dierenvoeding krijgen met BSE gecontamineerde dierlijke proteïnen. Om deze reden is het in de EU sinds 2001 verboden om runderen of andere dieren te voederen met dierlijke proteïnen (EC No 999/2001). Omwille van het dalend aantal BSE-gevallen de laatste jaren, is er een vraag gekomen van het Europees parlement naar EFSA advies omtrent BSE gerelateerde volksgezondheidsrisico’s van bepaalde dierlijke eiwitten in dierenvoeding.
TSEs zijn prionenziektes die kunnen voorkomen bij mens en dier zoals:
|
EFSA evalueerde voornamelijk het gevaar bij het voederen van varkens met proteïnen afkomstig van kippen en vise versa. Aangezien TSEs onder natuurlijke condities nog nooit geïdentificeerd werden in varkens of kippen, lijkt het weinig waarschijnlijk dat TSEs overgedragen zullen worden van varkens op kippen en omgekeerd. Hierdoor is het gevaar voor de volksgezondheid waarschijnlijk verwaarloosbaar. Het advies blijft echter enkel gelden indien alle andere controlemaatregelen tegen BSE gehandhaafd blijven. Bovendien is er een nieuwe risico-evaluatie vereist indien een TSE-geval zou opduiken bij varkens of kippen.
TSEs worden veroorzaakt door prionen. Dit zijn op een abnormale manier opgevouwen versies van proteïnen die normaal voorkomen in o.a. de hersenen. Door deze abnormale configuratie kunnen prionen niet meer door proteasen worden afgebroken. Bij contact kunnen prionen de configuratie van andere proteïnen veranderen naar een abnormale vorm. Hierdoor ontstaat een kettingreactie waarbij uiteindelijk al de moleculen van dat proteïne in de cel in de abnormale, niet-functionele configuratie verkeren. Hierdoor gaan aangetaste neuronen uiteindelijk dood, waardoor neurologische verschijnselen optreden. |
EFSA evalueerde ook of het mogelijk is om tolerantiedrempels in te voeren voor kleine hoeveelheden dierlijke proteïnen in veevoeder. Het panel concludeerde dat zelfs met kleine hoeveelheden dierlijke proteïnen, het risico op het overdragen van BSE naar runderen niet volledig uitgesloten kan worden. Het risico op overdracht van BSE naar andere dieren is substantieel lager en daardoor is ook het risico van TSE overdracht van deze dieren op de mens verwaarloosbaar.
Op dit moment zijn nog geen technieken beschikbaar die de hoeveelheid dierlijke proteïnen in voeder kunnen kwantificeren en zijn er derhalve ook nog geen detectielimieten voorhanden. Daarom is het met de huidige wetenschappelijke data nog niet mogelijk om tolerantiedrempels te hanteren.
Bronnen
- EFSA opinion on the BSE related public health risks of certain animal proteins in animal feed
- RSSL
- VILT
- Wikipedia