Aan de Wageningen Universiteit werden door Toine Bovee gistcellen ontwikkeld die oplichten in aanwezigheid van estradiol en MPA (medroxyprogesteronacetaat) of afgeleiden hiervan, groeihormonen die de gezondheid van varkens en van de mens in het gedrang brengen.
De opsporingstechniek Een extract van het te analyseren monster – met al dan geen (groei)hormoon - wordt samen met de gistcellen geïncubeerd. Na 24 uur worden de monsters bestraalt met UV-licht. Indien de monsters groen licht weerkaatsen, zit er een actieve stof in het extract die door de gistcellen erkend wordt. Dit laat toe om op eenvoudige manier het te analyseren hormoon te screenen in monsters. Daarna moeten de onderzoekers wel nog met klassieke chemische analysemethoden, zoals GC-MS, bepalen met wat voor verbinding ze te maken hebben.
Het mechanisme In het DNA van de gistcellen worden drie stukjes informatie geplakt: 1. een receptor voor het vrouwelijk geslachtshormoon estradiol en stoffen die de werking van estradiol imiteren. 2. Respons-element: estradiol – estradiolrecepter maken zich vast aan het estradiol response-element. 3. een stukje materiaal dat de gistcel een groen fluorescerend eiwit laat aanmaken als de receptor het response-element prikkelt.
Het succes Gistcellen hebben van nature geen receptoren voor hormonen en zijn dan ook specifiekere meetinstrumenten dan de cellen van organismen die van nature wel gevoelig zijn voor hormonen. Dit is bijvoorbeeld zo bij menselijke cellen: het ingebrachte reporterconstruct voor het meten van bijvoorbeeld androgene activiteit, zal ook reageren op andere, niet adrogene hormoonactiviteiten. Op deze manier is de kans groot dat de cel vals alarm slaagt. Met gistcellen daarentegen is de kans op vals alarm nihil. Dit is uiteraard uitermate belangrijk bij de opsporing van illegale hormonen.
Bovee’s gistcel is een lid van een gestaag groeiende familie. Dit jaar werd er eveneens een gistcel in gebruik genomen waarmee androgene stoffen aangetoond kunnen worden. Volgend jaar worden waarschijnlijk ook cellen aangemaakt die cortico-hormonen en progesteronachtige stoffen opsporen.
| Estradiol |
|
| MPA |
|
| effecten |
|
Bron